مهارت روابط بین فردی
مهارت روابط بین فردی به ما کمک می کند با دیگران همکاری و مشارکت بهتری داشته باشیم. به آن ها اعتماد کنیم. مرزهای روابط با دیگران را تشخیص دهیم. دوستی های مطلوب را حفـظ کنـیم و در شروع و خاتمه ارتباطات به طور موثرتری رفتار کنیم. یکی از نشانه های سلامت روانی، وجود روابط سالم بین فردی است.
این توانایی موجب تقویت رابطه گرم و صمیمی ما با دیگران بـه ویـژه اعضـای خـانوده مـی شـود و سلامت روانی و اجتماعی ما را فراهم نموده و به قطع روابط ناسالم ما منجر خواهد شد. این مهارت به ما می آموزد برای درك موقعیت دیگران چگونه به سخنان آنان فعالانه گـوش دهـیم و چگونه دیگران را از احساس و نیازهای خود آگاه نماییم تا ضمن به دست آوردن خواسته های خـود طرف مقابل نیز احساس رضایت نماید.
عوامل تأثیرگذار در روابط بین فردی
مهمترین عوامل تأثیرگذار در روابط بین فردی به این شرح است:
۱- گوش دادن فعال: گوش دادن فعال، مهارتی است که به فرد کمک می کند به پیام های کلامی و غیرکلامی گوینده توجه نماید تا درك معانی و فهم احساسات دقیق تر حاصل شود.
۲- اهمیت دادن یعنی بتوانیم به احساسات، نیازها، و خواسته های فرد مقابل توجه نشان دهیم. زمانی روابط بین فردی تقویت می شود كه با توجه به توان و ظرفیت خود در مقابل عملكرد های دیگران رفتار مناسبی داشته باشیم.
۳- سؤال کردن پرسیدن از رایج ترین و در عین حال ساده ترین مهارت هاست. زیرا پرسیدن علاوه بر شفاف سازی پیام، موجب بر انگیختن تفكر افراد می گردد. به خاطر داشته باشیم طرح سؤالات مكرر به قصد مچگیری، نه تنها به تقویت رابطه بین فردی كمك نمیكند، بلكه موجب تضعیف و مختل شدن رابطه میشود.
۴- احترام گذاشتن یعنی پذیرفتن و گرامی داشتن بی قید و شرط دیگران. به عبا رتی با دیگران به گونه ای رفتار كنیم كه احساس نمایند برایشان ارزش و احترام قائل هستیم. یكی از نشانه های احترام گذاشتن، رعایت قواعد و مقررات موقعیتی است كه در آن قرار می گیریم.
۵- ابراز وجود ابراز وجود، شامل بیان افکار، احساسات، اعتقادات و حقوق خویش است، به نحوی که در دیگران ایجاد مقاومت و ناراحتی ننماید. بدیهی است افراد خجالتی و کمرو در ابراز وجود بیش از دیگران با مشکل مواجه هستند.
۶- نه گفتن مهارتی است که فرد بتواند در مقابل درخواست نابجای دیگران از کلمه نه استفاده کند. کسانی که از قدرت نه گفتن عاجز باشند همواره در روابط بین فردی خود با مشکل مواجه شده و از ارتباط خود احساس امنیت و خرسندی نمی کنند.
۷- کار گروهی از ویژگی های کار گروهی تقویت همکاری، همفکری، همدلی و هماهنگی بیشتر بین اعضای گروه می باشد.
توصیه هایی برای تقویت روابط بین فردی
۱- محیط را آماده برقراری ارتباط نماییم و سعی کنیم در ارتباط، شروع کننده خوبی باشیم. مثل یک سلام و احوال پرسی گرم و فشردن دست فرد مقابل.
۲- در برقراری ارتباط به شرایط، موقعیت و شخصیت افراد توجه کنیم و متناسب با آن رفتار نماییم. مثلاً نحوه برقراری ارتباط ما با کودکان، سال خوردگان، بیماران و یا در جشن عروسی، مجلس عزا می بایست متفاوت از یکدیگر باشد.
۳- برای تقویت ارتباط، از پراکنده گویی، پرگویی و مقدمه چینی زیاد پرهیز نماییم.
۴- هنگام حضور در مکان های جدید ابتدا به دنبال آشنایان باشیم و افرادی را جستجو کنیم که با آنان راحت تر می توان ارتباط برقرار کرد.
۵- در ارتباط بین فردی می توان از روش های غیرکلامی به خوبی استفاده کرد. مانند: گوش دادن، نگاه کردن، استفاده از ژست ها وچهره ها، ایما و اشاره و…
۶- برای ادامه یک ارتباط خوب از تحسین مناسب استفاده کنیم. مانند: خوشحالم با شما هم صحبت شدم، خیلی خوب گفتید، آفرین من هم با نظر شما موافقم و…
۷- از تحقیر و سرزنش و توهین دیگران خودداری کنیم. مانند: تو اصلاً نمی فهمی، هنوز بچه هستی، بگو بزرگترت حرف بزنه و…
۸- هنگام صحبت از قضاوت در مورد رفتار گوینده اکیداً پرهیز کنیم. مانند: اگر این کار را نمی کردی، این طور نمی شد، خب، تقصیر خودت بوده و … به جای استفاده از این عبارت می توانیم بگوییم: بهتر است مسئله را یک بار دیگر مرور کنیم.
۹- سعی کنیم با برقراری ارتباط خوب و مؤثر در خانواده، الگوی مناسبی برای دیگر اعضای خانواده باشیم.
۱۰- افرادی که در برقراری و ایجاد ارتباط ضعیف هستند به کارهای گروهی، ورزشی، فرهنگی، اجتماعی و… راهنمایی کنیم.
منبع
ساویز، احمد، و بخت آزما، محمد حسن، و دیگران (بی تا). آموزش مهارت های زندگی و خانواده. مرکز مشاوره دانشجویی دانشگاه علم و صنعت ایران.. https://www.gums.ac.ir